Światło jest jednym z tych bodźców, które odbieramy najmocniej, dlatego ważne jest dobre oświetlenie wnętrz. Właściwe rozmieszczenie punktów świetlnych oraz staranny dobór źródeł światła i opraw decyduje o funkcjonalności i estetyce mieszkania, oraz zapewnia zdrowe, czyli nie męczące oczu widzenie we wnętrzu.

Wykorzystanie oświetlenia

Światło przede wszystkim spełnia funkcje użytkowe. Jeśli jest dobrze wkomponowane we wnętrze, można nim elegancko udekorować przestrzeń. Możemy także wyeksponować ciekawe elementy architektoniczne oraz tworzyć nastrój, ważny dla samopoczucia użytkowników.

Dzięki bogatej gamie źródeł światła i opraw na rynku, możliwości tworzenia różnorakich efektów wizualnych we wnętrzach są niemal nieograniczone. Oświetlenie należy dobierać mając na uwadze miejsce i funkcję jaką lampy mają pełnić. Najważniejsze są oczywiście indywidualne potrzeby użytkowników, ale także wielkość i rodzaj wyposażenia pokoju oraz sposób użytkowania pomieszczenia. Każda część mieszkania powinna mieć odpowiedni rodzaj światła, umożliwiający wykonywanie określonych czynności.

W dużych, wielofunkcyjnych pomieszczeniach, ( np. pokoju dziennym, będącym jednocześnie, sypialnią, jadalnią i miejscem do pracy) należy wydzielić specjalne miejsca o odmiennym przeznaczeniu. W małych mieszkaniach należy pamiętać aby umieścić oświetlenie tak, żeby nie przeszkadzało, kiedy podczas dnia dana część lokalu zmieni swoją rolę.

Instalację elektryczną warto mieć przemyślaną i zaplanowaną już na etapie projektu, znacznie ułatwia to modyfikację całego układu, można np. podłączyć kilka wybranych lamp, do odrębnych obwodów elektrycznych.

Rodzaje oświetlenia

W każdym mieszkaniu powinny znaleźć się trzy rodzaje oświetlenia: ogólne, kierunkowe i dekoracyjne. Instalujemy je tak, aby jak najlepiej wypełniały swoja funkcję i dawały odpowiedni efekt.

. Oświetlenie ogólne: tzw. podkładowe. Stanowi tło oświetlenia kierunkowego. Jego zadaniem jest zapewnienie przejrzystości danego miejsca oraz umożliwienie ostrego widzenia. Aby uzyskać ten efekt, należy stosować lampy emitujące światło rozproszone i równomierne.
Ten rodzaj oświetlenia jest zwykle najintensywniej przez nas eksploatowany. Żarówki powinny być energooszczędne i starczać na dłuższy czas np. oszczędzające energię świetlówki kompaktowe, które emitują światło o barwie podobnej do naturalnego. Jeśli wolimy jednak tradycyjne, żarowe oświetlenie, należy zharmonizować żółtą barwę światła z kolorem wnętrza. Dobre efekty uzyskamy też stosując żarówki halogenowe (pasują do standardowych opraw, dają jasne światło).

. Oświetlenie kierunkowe: nazywa się je także miejscowym, bo powinno być dostosowane do poszczególnych miejsc wnętrza. Oświetlenie musi pasować do danego pomieszczenia, żeby odpowiadało czynności, którą zamierzamy wykonać (np. inaczej zainstalujemy oświetlenie w miejscu gdzie będziemy jeść, a inaczej tam gdzie będziemy przygotowywać posiłek). Lampy powinny tu ukierunkowywać światło, dlatego najlepiej stosować żarówki reflektorowe, tradycyjne lub halogenowe.

. Oświetlenie dekoracyjne: Jego najważniejsza funkcja jest budowanie klimatu. Oświetlenie tego typu powinno, wydobywać z wnętrza atrakcyjne detale itp. Można tu stosować niewielkie lampki.
Najlepiej będzie jeśli zastosujemy niskonapięciowe żarówki halogenowe o małej mocy, np. tzw. kapsułki, wydłużone halogenowe lampy, reflektorki o zróżnicowanym kącie emitowania światła.

Dobrze wyglądają kolorowe źródła światła, o bardziej intensywnych barwach, a także małe reflektory przeznaczone do efektów specjalnych, które emitują światło o mocniejszych kolorach.
Podczas planowania rozmieszczenia oświetlenia trzeba ograniczyć liczbę akcentów i ilości światła, a przede wszystkim precyzyjne ustalić jego kierunek padania.

Przy biurku

Miejsce do pracy czy nauki należy zaplanować ze szczególną dbałością i dokładnością. Powinno pasować do ogólnego oświetlenia pomieszczenia, stwarzać klimat sprzyjający skupieniu i zapewnić pracę zdrową dla wzroku. Sztuczne oświetlenie jest uzupełnieniem światła dziennego, dlatego warto ustawić biurko blisko okna. Oba światła (dziennie jak i sztuczne) powinny padać na biurko lekko od przodu i z lewej strony - dla osoby praworęcznej, z prawej - dla leworęcznej. Lampka powinna znajdować się około 35 cm nad blatem i dobrze oświetlać pole o wymiarach 30 x 40cm.

Ciekawy efekt można uzyskać, stosując światło halogenowe, o chłodnej barwie, wpływające pobudzająco do pracy. Dobrze nadają się też energooszczędne świetlówki kompaktowe, przeznaczone do opraw biurkowych.

Należy unikać kontrastów kolorystycznych oraz dużych jaskrawych powierzchni, aby zapewnić komfort w miejscu pracy. Nie można też dopuścić do tzw. olśnienia (złego widzenia spowodowanego zbyt dużą jaskrawością światła), w efekcie czego wzrok szybko się męczy, a my zmieniając często pozycję krzywimy sobie kręgosłup. Olśnienie możemy wyeliminować stosując matowe źródła światła, oraz oprawy prawidłowo przysłaniające żarówkę.

Natomiast stanowisko pracy przy komputerze powinno posiadać nieco inne oświetlenie. Ekran monitora emituje światło, więc jego otoczenie musi być ciemniejsze. Punkty świetlne rozmieszczamy tak, żeby na ekranie nie było odblasków ( pojawiają się wtedy, gdy monitor jest źle usytuowany względem okna, zbyt silnego światła dziennego) możemy się pozbyć zakładając np. żaluzje.